Akrilik Boya Resim

Akrilik boyalar, su esaslı, pratik ve dayanıklı bir  boya türüdür ve çok çabuk kurur. Ağaç, metal, kâğıt, karton, seramik ve daha birçok yüzeyde rahatlıkla kullanılabilir. Özellikle soyut çalışmalara son derece uyumludur. Akrilik boya, yağlıboya kıvamında suluboya parlaklığında bir boya türüdür. Yapısındaki esnek pigmentler sayesinde dış etkenlere yağlıboyadan daha dayanıklıdır. Tuval üzerinde çatlama yapmadığı için ressamlar tarafından tercih edilmektedir. Kokusuz ve çabuk kuruyan bir yapıya sahiptir. Renk alternatifleri ve tonlamalar elde etmek için beyaz renk tercih edilebilir veya suyla da inceltilebilir. Kullanım alanı resim sanatıyla sınırlı olmayıp, dekorasyon ve çeşitli boyamalarda da kullanılabilir.

Akrilik boyalar ilk olarak 1960’larda piyasaya çıktı. İlk çıktığında oldukça kalın; yağlıboyaya benzer kıvamdaydı. Standart formula kıvamından ötürü bu boya spatulayla uygulanıyordu. Bu boyayla yapılan resimlerde boya çok kalın tabakalar halinde sürülebiliyordu. Bu kalınlıkta sürülen yağlıboyaların kuruması aylar alırken, akrilik boyalar birkaç saatin içinde kuruyordu. Bu yeni boyayla spatula kullanan olduğu gibi, fırçayla çalışan sanatçılar da vardı.

Sonraları piyasaya fırçayla çalışan sanatçılar için yeni bir seçenek çıktı; daha akıcı, ince kıvamdaki “Flow Formula”. Fırçayla çalışılması daha kolay olan bu yeni malzeme, kalın kıvamdaki boyadan daha yavaş kuruyordu.

Zemin kapatıcı ve örtücü bir özelliğe sahiptir. En ideal kuruma süresi (tam kuruma) bir gündür. Renkler birbirine karıştırılabilir. Ayrıca astar kullanmaksızın zemin boyamada ve tüm tekniklerde kullanılabilir. Piyasada çok çeşitli ve rahatlıkla bulabileceğiniz bir boya türüdür. Yağlıboyaya göre daha donuk, mat görünüşlüdür. Doğrudan su ile inceltilen boya, kuruduktan sonra elastik ve güçlü bir tabaka oluşturur. Son derece çeşitli yan ürünü olan akrilik boyaların kullanımı bu nedenle başlangıçta karmaşık gelebilir.

Bir tür binder (bağlayıcı) olan akrilik “Bindex’i”, bu tekniği kullananın olmazsa olmazıdır. Boyaya ilave edilen bu katkı, akriliğin canlı ve parlak görünmesini sağlar. Akrilik hızlı çalışma gerektiren bir tekniktir. Bu nedenle herkese uymaz. Kurumasını geciktiren katkıları olsa da, doğasında bu yoktur. Yani bu tekniği kullanmadan önce, hızınızın buna elverişli olup olmadığını hesaba katmanız gerekebilir. Sonuçlandırılan resmi, akrilik için hazırlanan sprey ya da likit verniklerle doygun hale getirebilirsiniz. Hatta Bindex’i vernik olarak da kullanabilirsiniz. İllüstratörler tarafından yaygın olarak kullanılan akrilik (polimer emülsiyon) boyalar, diğer su esaslı boyalara göre bazı üstünlüklere sahiptir: Çabuk kurur ve kuruduğunda sudan etkilenmezler. Bu nedenle üzerine başka bir su esaslı boya ile çalışılabilir. Suluboya gibi saydam, guaj gibi örtücü ya da yağlıboya gibi kalın tabakalar halinde kullanılabilir.

Akrilik boya, tüp ya da cam şişe içinde satılır. Kapaklarını kullandıktan sonra kapamayı unutmamak gerekir. Aksi halde boya, tüpün ya da şişenin içinde kurumaya başlar. Boyalar karıştırılırken yalnızca su kullanılmalı ve fırçalar da suda yıkanmalıdır. Akrilik boyalar; fırça, spatula ya da doğrudan doğruya tüpten, her türlü yağsız yüzeye uygulanabilir. Naylon fırçalar sürekli suda tutulabilir. Fırça su dolu kaptan çıkarıldıktan sonra kurulamadan kullanmamak gerekir. Akrilik boyaların kendi kıvamları yeterli olacağından, fırçanın nemli olması yeterlidir. Pistole ile püskürtmeye elverişlidir. Kullanılan fırçalar, çalışmanın bitiminde bekletmeden yıkanmalıdır. Fırça üzerinde kuruyan akrilik boyayı temizlemek mümkün değildir. İhtiyaçlarınız doğrultusunda doğal ve sentetik kıllardan üretilen fırçaları kullanabilirsiniz. Ancak sentetik fırçalar akrilik boya kullanımında daha iyi sonuç verir. Akrilik boya, bol suyla ya da “polymer” adı verilen bağlayıcı maddelerle inceltilerek, suluboya gibi saydamlaştırılabilir. Polymer, akrilik boyanın parlaklığını artırır. Akrilik boya yardımcı maddeleri ile farklı görsel etkiler verebilir:

1-Glaze Medium: Boyayı saydamlaştırır ve kuruma süresini uzatır. Boyanın yapışma özelliğini arttırır. 2-Texture Paste: Kalın boyama tekniğinde (Impasto) kullanılır.

3-Water Tension Breaker: Boyanın akıcılığını arttırır, homojen dağılımını sağlar. Fırça izlerini yok eder.

4-Gel Retarder: Kuruma süresini uzatır, saydamlığı arttırır.

5-Gloss Medium: Parlamayı arttırır. Kaba dokulu tual ya da kâğıt için elverişlidir.

Boya palet ya da cam, plastik gibi bir yüzeye sıkılabilir. Çalışırken paletteki boyalar kurumaya başlar. Bu yüzden her seferinde palete sadece kullanılacak kadar boya sıkmakta fayda vardır.

Akrilik boyalar diğer malzemelerden daha kullanışlıdır. Bu boyalar sert, sararmayan ve esnek tabakalar oluştururlar. Akrilik boyalarla yapılmış resimler su ve sabunla silinip temizlenebilir.
Akrilik boyalar çağımızın modern, çok amaçlı ve dayanıklı malzemesidir.

Akrilik boyaların yağlıboyalara göre avantajları ve dezavantajları

Akrilik boya kısa sürede kuruduğu için katman katman boyama tekniklerine çok elverişlidir. Su ile inceltildiği için kokusuz ve temiz bir çalışma ortamı sağladığı için günümüzde yağlıboyalardan daha sık tercih edilmektedir.

Boyanın kısa sürede kuruması aynı zamanda, resim yapmanız için daha az süreniz olduğu anlamına gelir. Bu sürenin yeterli olmadığını düşündüğünüzde kuruma geciktirici medium kullanmanız gerekebilir.

Polimerin doğası gereği akrilik boyalar oldukça esnektir. Bu esneklik onun son derece farklı yüzeylere uygulanabilmesine olanak tanır.

Boya teknikleri

1. Akrilik boyalarla birlikte medium kullanılmak zorunda mıdır? (Özellikle glazing aşamasında) ya da sadece su yeterli midir? İkisinin arasındaki fark nedir? Akrilik boya ile glazing yaparken, Glossy Akrilik Medium’un suya oranla daha kesin ve kalıcı sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Su, akrilik boya içinde bulunan binder (yapıştırıcı) maddeleri direkt etkilediği için daha mat bir akrilik boya elde edilir. Glossy Akrilik Medium ise bu duruma karşı içerisinde bir miktar binder bulundurur. Medıum ile karışan boyanın renk yoğunluğu korunduğu gibi parlaklığı da istenilen oranda sabitlenir. Özellikle boyanın çok ince kullanılması gereken durumlarda Glossy Akrilik Medium kullanımı tavsiye edilir.

2. Gel ( Jel) medium hangi miktarda boyayla karıştırılması gerekir? Akrilik Medium, Gel Medium, (jel) Heavy Gel Medium (yoğun jel), Extra Heavy Gel Medium istenilen oranlarda boyayla karıştırılabilir, bir kullanım sınırı yoktur.

3.Akrilik boya ile yağlı pastel karıştırılarak kullanılabilir mi? Akrilik boyanın kullanımını sınırlayan etmenlerin başında, bu tür boyaların yağlı yüzeylerde yapışkanlık oranlarının düşmesi gelir. Elbette akrilik boya ve yağlı pastel istenilirse karıştırılıp kullanılabilir. Ancak akrilik boyaların, yağlı pasteller üzerinde kullanılması önerilmez. Akrilik boyanın üzerinde kullanılan yağlı pastel ise herhangi bir probleme yol açmaz. Yağlı pastel, yağlı boyalar ya da akrilikler gibi boyanın kirlenmesini engelleyen bir film tabakası oluşturmaz, eğer yeterli koruma koşulları oluşturulmazsa yağlı pastelle yapılan resimlerin zarar görmesi kuvvetle muhtemeldir. Yeterli koruma koşullarını oluşturmak için ise yağlı pastellere özel olarak formüle edilen Talens Oil Pastel verniğini kullanmakla mümkün olabilir. Bu vernik su esaslıdır ve genelde yağlı pastel verniklerinde sorun teşkil eden köpürme problemi ortadan kaldırılmıştır. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta Oil Pastel Varnish, final verniği olarak kullanılmamalıdır. İlerde karşılaşılabilecek herhangi bir restorasyon çalışmasında bu verniğin resim yüzeyinden, resme zarar vermeden sökülmesi oldukça zahmetlidir ve çok zaman mümkün olmamaktadır. Final verniği olarak solvent esaslı vernikler kullanılmalıdır.

4. Neden akrilik boyalar kururken bir miktar kararırlar? Akrilik boyalar ya da akrilik mediumlarda kullanılan binder (birleştiriciler) suda ayrışabilen akrilik reçine partikülleri içerir. Su ile karışan binder hafifçe beyazlar. Kuruma sürecinde suyun buharlaşması sonrası akrilik reçinesi partikülleri tekrar bir araya gelir ve renksiz transparan bir film tabakası oluşturur ve beyaz renk kaybolur. Bu sebepten dolayı akrilik boyalar kururken hafifçe kararırlar. Bu durumun önüne geçmek için akrilik medium kullanılmalıdır. Akrilik medium yaş akrilik boyayla karıştırıldığında renkte hafif bir açılma görülür ama kuruma sonrasında, boya saf renk konsantrasyonuna kavuşacaktır. 

5.Neden fırça vuruşları kuruduktan sonra kısmen kaybolur? Akrilik boya içinde, suyla ayrışan akrilik reçinesi partikülleri vardır. Kuruma sürecinde buharlaşan su, boya katının yoğunluğunu azalttığı için fırça vuruşu izlerinde hafif bir seyrelme görülür. Bu durum için özel olarak formüle edilen Royal Talens 040 Acrylic Thickening Medium (Akrilik kalınlaştırıcı) bu soruna çare olabilecek nitelikte bir üründür. Akrilik boyaya çok az miktarda konulan thickening medium, boyanın ışık haslığını, opak niteliğini ya da renk konsantrasyonunu hiçbir şekilde etkilemeden olduğundan çok daha yoğun bir kıvama getirir. Fırça vuruşları önemli ölçüde belirginleşir ve boyanın glossy (parlaklık) oranı düşer. Talens Medium gel (jel) ürünleri ile istenirse boyanın parlaklığı ya da matlığı dengelenebilir. Gel Medium Rembrandt ya da Van Gogh akrilik boyayla aynı Amsterdam akrilik boyadan ise biraz daha fazla yoğundur Lakin gel medium yukarda bahsi geçen boyalardan daha uzun sürede kurumaktadır. Üç farklı derecede üretilen medium jeller fırça izlerini de üç farklı derecede etkiler. Örneğin Heavy Medium Gel kullanımı çok kalın boya katlarında ya da keskin resim kurgularında çok büyük oranda kullanım kolaylığı sağlar. 

6.Akrilik boyalar airbrush (boya tabancası) ile kullanılabilir mi? Bütün akrilik boyalar, eğer yeterli viscosity (yapışkanlık) oranında inceltilirse airbrush ile kullanılabilir. 

7.Akrilik boyayla birlikte kum, ağaç, kâğıt vb. gibi yardımcı materyaller en etkili hangi biçimde kullanılır? Akrilik boyalar ve akrilik boya mediumları yüksek yapışkanlık oranları sebebiyle her türlü malzemeyle kullanılmak için çok elverişlidirler. Akrilik boyanın yapışkanlık derecesini engellememek için kullanılacak olan malzemeler yağ içermeyen ve gözeneksiz yapıya sahip tutkallarla yapıştırılmalıdır. Extra materyallerle çalışmada en verimli yöntem; kullanılan materyalin akrilik mediumlarla kaplanmasıdır. Özellikle emicilik özelliğine sahip kâğıt, ahşap gibi malzemelerde kaplama uygun çalışma zemini hazırlar ancak eğer kullanılan malzemenin doğal renginden veya dokusundan da faydalanılmak isteniyorsa bu durumda en etkili yol gel medium kullanmaktır.

8.Akrilik boya yağlıboya zeminde kullanılabilir mi? Akrilik boyalar su esaslıdır ve yağlı zeminlerde kullanılamazlar. Ancak yeterince inceltilirse akrilik ile boyanmış zemin üzerinde yağlı boya kullanılabilir. 

9.Hızlı kuruyan akrilik boyalar “Allaprima” (wet in wet) tekniğinde kullanmak için uygun mudur? Kuruma süresi Acrylic Retarder 070 ile uzatılabilir. En fazla % 5 oranında kullanılması gereken retarder kuruma süresini %20 uzatır. 

Öğrenci akrilikleri ve sanatçı akrilikleri ayrımı

Boya üreticileri öğrenci ve amatörlerin kullanımı için hazırlaması zahmetli olmayan ucuz pigmentlerden ve sanatçılara yönelik üretmesi daha zor ve pahalı olan üst kalitede boyalar üretir. Sanatçı akrilikleri yüksek kalitede ve daha saf pigment içerir. Oldukça geniş yelpazede renk çeşitliliği sunar. Sanatsal boyalarda pigmentler ince ezilmiştir ve ışık dayanımları yüksek olan pigmentler seçilmiştir. Sanatçılara yönelik hazırlanan boyalarla aradığınız renkleri elde etmek çok daha kolaydır. Alt kaliteli olanlarda çoğu zaman aradığınız rengin ancak yakın bir tonuna ya da daha mat bir tonuna erişeceğiniz için yaptığınız çalışmalarda boya kalitesinin etkisini ilk elden hissedersiniz. Bunun yanında öğrenci boyaları yine kullanım için uygun kalitededir ve iyi bir fiyat avantajı sunar.