Kuru Pastel Resim

Kuru Pastel Resim Teknikleri
Pastel de, diğer tüm resim teknikleri kadar renkli ve canlı bir görünüm sağlar. Kuru bir teknik olduğu gibi pudramsı yüzeyi ışığın kurulmasını güçlendirir ve bu yüzden de hiçbir tekniğin ulaşamayacağı bir renk yoğunluğu taşır. Kuru olduğundan kâğıdın ya da boyanın kurumasını beklemek gibi sinir bozucu bir yanı yoktur. Kuru boyayı elimize alır, rengi doğrudan resmin yüzeyine aktarırız. Bu boya içinde yağ ya da zamanla sararıp çatlamalara yol açabilecek yağ ve vernik bulunmadığından yağlıboyadan daha uzun ömürlüdür. Teknik açıdan sağladığı bu yararların yanı sıra, pastel son derece ilginç bir kullanım alanı yaratır.

Pastel boya; yağlıboya ve suluboyaya nispeten daha yeni boya türüdür. 15.yy’da ilk örnekleri görülür. Genellikle desenlerin renklendirilmesinde kullanılmıştır. 16. ve17 yy’da Avrupa’da bu boyaya ilgi artar. Pek çok sanatçı bu tekniği kullanmaya başlar, Ancak 18.yy’da ayrı bir teknik olarak önem kazanmaya başlar. Bir dönem önemini kaybetmesine rağmen bilhassa Degas’ın eserleriyle tekrar canlanmıştır. Pastel boya günümüzdeki haliyle kullanımı yaklaşık 200 yıl önceye gider. Çok kişi Edgar Degas’ın balerinler tablolarına yağlıboya niyetiyle hayranlıkla bakar, ama birçoğu bunların pastel boya çalışması olduğunu bilmez. Degas, pastel boyalarla canlı ve coşkulu resimler yapmıştır. Aslında pastel boyanın tarihi, tarih öncesi devirlere dayanır. O devirlerde de mağara duvarlarına tebeşirlerle resim çiziyorlardı. 18. yy’dan bu yana da günümüzdeki gibi kullanılmaktadır. 200 yıllık çalışmalar ilk günkü canlılık ve parlaklığını korumaktadır. Pastel boyadaki rengin gücünü, boya maddeleri ile karıştırılan tebeşir oranı belirler. Yüksek oranda tebeşir karıştırılması açık ton, düşük oranda tebeşir ise koyu ton elde etmeye yarar ve böylece her rengin çok sayıda tonu elde edilebilir.

Çok kişi pasteller içindeki pigmentlerin yani boya maddelerinin, yağlıboya ve suluboyalarda olduğunu bilmez; bu boyalarla pastel arasındaki tek fark yapım işlemindedir. Yağlıboyalar, incecik toz halinde öğütülmüş boya maddelerinin yağla, suluboyalar zamklı suyla, pasteller ise bu tozların katı bir hamur oluşturana dek tebeşir ve suyla karıştırılmasından oluşur. Mat bir etkiye sahiptir. Yumuşak, canlı ve kadifemsi etkisiyle, renklerinin canlı ve parlak oluşuyla çekici olmuştur.

Birçok sanatçı pastelin bu özelliklerinden dolayı renkçi anlayışı benimsemişlerdir. Bir çeşit tutkalla (çamsakızı, yulaf lapası vs. gibi) karıştırılmış toz halindeki boya maddesinden oluşur. Genel olarak kuru ve yağlı olmak üzere iki türde üretilen pastel boya birçok boya tekniğinde olduğu gibi renkler birbirine karıştırılarak, yeni renk veya ton elde edilemez. Her rengin tonları ayrı kullanılmalıdır. Dolayısıyla iyi pastelde renk ve ton zenginliğinin geniş bir yelpaze oluşturması mutlaka aranmalıdır. Yumuşak orta ve sert kalitede üretilen pasteller konuya ve zemine göre tercih edilirler. En kullanışlısı ve renk yönünden parlak olanlar yumuşak pastellerdir. Desen çalışmalarında da ideal bir malzeme olarak dikkat çekerler.

Kuru pasteller portre çalışmalarına çok uygundur. Ancak tebeşir gibi boya vermesi (boyanın kâğıda yapışamaması) esmin çabuk bozulmasına neden olmaktadır. Çalışılan resim fixe edilmelidir. Bu noktada dikkatli olmak gerekir. Fixe işlemi resmi korurken renklerin bir kısmını da bozabilmektedir. Yağlı pastellerde ise en uygun koruma şekli camlı çerçevelerdir. Resmin nem, ısı ve toz gibi olumsuz etkilerden korunması gerekir. Camın boya yüzeyine değmemesine de dikkat edilmelidir.

Bu teknikte kullanılacak kâğıda ayrıca önem vermek gerekir. Kâğıdın yüzeyinin hafif dokulu olması önemlidir. Beyaz kâğıda pastelle çalışma yapılabileceği gibi esas olan renkli kâğıt (fon) kullanmaktır. Kullanılacak kâğıdın renginin, resmin konusu ile uyumlu olmasına dikkat etmek gerekir. Renkli kâğıdın çalışmaya önemli oranda tesir edeceği unutulmamalıdır. Bazı sanatçılar çalışmayı yapacakları kâğıdın üzerine kompozisyonun koyu lekelerini suluboya veya mürekkeple boyama yöntemini de tercih etmektedirler. Bu şekilde hazırlanmış zemin üzerine pastel boya uygulanır. Bu yöntemle istenen yerde kâğıdın açık rengi resimde fon olabilirken koyu lekelerde normalden daha koyu elde edilebilir. Yine terebentinle istenilen rengi kâğıdın üzerine ezmekte iyi bir yöntem olabilir.

Boyanın kâğıda sürülme şekli de önemlidir. Pastel boya kalem gibi tutularak çeşitli tuşlarla doku oluşturacak şekillerde kullanılabileceği gibi boya yan tutularak bilhassa geniş yüzeylerde de güzel dokular elde edilebilir. Kullanılarak azalmış boyalar bu iş için çok uygundur. Kullandığınız malzemeyi iyice tanıyıp kullanmak, kendi tercih ve tarzınıza uygun yöntemler geliştirmek önemlidir.

Çalışma için gerekli malzemeler ve dikkat edilecek hususlar;

1-Şövale ve altlık (Dik duran bir şövale pastel boya kırıntılarının kâğıt yüzeyinden aşağı dökülmesine imkân sağlar. Böylece resim yüzeyi temiz kalabilir)

3-Fiksatif sprey (büyük-küçük) Yapılan resimlerin bozulmaması için gerekli. Çünkü yapılan resimler çerçevelenmediği sürece iyi korumalı. Birbirlerine sürtünmeleri engellenmeli. Aşrı sprey kullanımından kaçınılmalı, yoksa renklerin parlaklığı gider.
4-Fon kâğıtları (Pastel boya için özel geliştirilmiş mukavva, Bristol, Schoehler, normal fon kartonları, resim kâğıtları vb.). Dokulu kâğıtlar her zaman çok iyi etki verir. İstenilen etkiyi elde etmek için kâğıdın rengine dikkat etmek gerekir. Gri, pembe-gri, yeşil-gri, mavi-gri kâğıtlar kullanılabilir. Bu renkler gözü yormaz ve izleyiciyi dinlendirir. Çarpıcı sonuçlar elde etmek için koyu ve parlak renkli kâğıtlar üzerine parlak renkli pasteller kullanmak gerekir. Orta ton renk ve kâğıtlar en idealidir. Kâğıt seçiminde konunun rengine uygunluk da önemlidir. Örneğin deniz resmi çalışan kişi mavi-gri, yaz mevsiminde buğday tarlalarını çalışan biri sarı kâğıtları tercih edebilir.