Ajur
Kıl testeresi yardımıyla gümüş bir levha üzerine çizilen bir motifin nakşedilmesi olarak tanımlanmaktadır.
Anadolu Selçuklu ahşap işçiliğinde de rastlanan özellikle minber korkuluklarında kullanılan bu teknikte kompozisyonun ayırdığı bölmeler tamamen oyularak ortadan kalkan veya kompozisyon yalnızca çıtalarla kafes şeklinde tamamlama. Ahşap çıtalar, geometrik üçgenler, yıldızlar vb meydana getirecek şekilde bir araya çakılmasıyla elde edilir. Ankara Kızılbey, Arslanhane, Ahî Elvan, Beyşehir Eşrefoğlu camilerindeki çeşitli minber korkuluklarında buna örnek görürüz. Ender olarak ahşap kirişlerin arasına içi arabesk dolgulu çokgenler, yıldızlar girer. Böylece kafesten daha zengin bir görünüm sağlar.
Ankara Alâeddin, Kayseri Huand Hatun, Çorum Ulu Camii minberleri korkuluklarında bu şekilde ahşap işçiliği kullanılmıştır. Divriği Ulu Camii minberinde levhaya oyulan altıgen ve altı köşeli yıldız. Beyşehir Eşrefoğlu Camii minber korkuluklarında çıtalarda yıldız ve sekizgen kompozisyonu yapar. Aksaray Ulu Camii minberindeki korkuluklar yekpare levhalara oyulmuş onikigenler geçmesi kompozisyonudur. Bu son örnekte yalnızca sekizgenler tam oyulmuş, diğer bölmeler derine inmeyen bitki motifleri halinde oyulmuştur. Eşrefoğlu minber korkulukları, Birgi Ulu Camii minberinde aynı kompozisyon ve teknik içinde tekrarlanır.
Kaynak
http://www.unutulmussanatlar.com
|