Quilling

Quilling, ince kâğıt şeritlerin bir iğne etrafında dolanarak hazırlanan şekillerin birleştirilerek oluşturulduğu güzel bir el sanatıdır. İsmini, ilk kullanıcıların kuş tüyünden yararlanmaları nedeniyle “quil”den aldığı sanılmaktadır. Bir iddiaya göre de zaman zaman “filigree” olarak adlandırılan bu sanat önceleri ince gümüş ve altın tellerin bükülerek birbirlerine tutturularak hazırlanan takı ve süs eşyaları yapımında kullanılmıştır. “Filigree” bugün Anadolu’da özellikle Midyat’ta görülen telkâri ile benzerlik taşımaktadır. Ancak gümüş ve altın gibi madenler pahalı olduğu için kâğıdın bulunması ve gelişmesi dünyaya yayılmasıyla kâğıt, gümüş ve altının yerini almıştır.

Bu sanatta kâğıdın kullanılmaya başlanılmasının XV. yüzyıl olduğu sanılmaktadır. Bu tarihlerde Fransız ve İtalyan rahibeler ve rahipler kitap kapaklarından elde ettikleri ince kâğıt şeritlerini dolayarak dîni motifli panolar hazırlayarak el sanatının ilk örneklerini vermişlerdir. Sanat, Avrupa ve İngiltere’den Amerika’ya ulaşmış, kâğıdın mekanizasyonuyla çok popüler hale gelmiştir. 1800’lü yıllarda soylu ailelerin genç kızları tarafından kullanılmış, okullarda el sanatı derslerinde öğretilmeye başlamıştır. Çok sabır isteyen bir sanat olması nedeniyle olsa gerek XIX. yüzyılda kullanımı azalmış, neredeyse unutulmak üzereyken XX. yüzyılın ortalarında kâğıtların çeşitlenmesi, kolay bulunur olması ve ucuzluğu nedeniyle yeniden canlanmaya başlamıştır.

Quilling ile yapılan örneklere bakıldığında çok zor gibi görünür, ancak hiçbir zorluğu yoktur. Kullanılan malzeme her türlü kâğıt olabilir, cetvel, kesici ve bir yorgan iğnesi ya da kürdan bile yeterlidir. Tabii ki kâğıtların renkleri, dokuları, hazır kesilmiş olmaları, iğne ya da kürdan yerine ucu kesik quilling âletinin kullanılması çalışmaları kolaylaştırır ama şart değildir. Tek zorluk biraz sabır gerektirmesidir.

Quilling Âleti

Ucunda yorgan iğnesi benzeri bir iğne olan âlettir. Ucu ince olduğu için etrafına kâğıt dolandığı zaman ortasında delik bırakmaz. Tüm işlemler için gereklidir ve dolama işlemini kolaylaştırır. Ancak dilerseniz bu âlet yerine bir kürdan ya da yorgan iğnesi kullanabilirsiniz. Delikli quilling âleti, yine tahta, plastik ya da çelik sapı ve ucunda yarıklı bir iğne olan âlettir. Kâğıt şeridin ucu bir yarığa geçirilerek dolanır. Bu şekilde dolama, işlemi daha kolaylaştırır ancak iğne uçlu olana göre daha kalın bir ucu olduğu için dolanan kâğıdın ortasında yuvarlak bir boşluk kalır. Yine tüm işlemlerde kullanılır. Değişik kalınlıklarda tahta çubuklar da kullanılır. Bunlar, dolanan parçaların ortasında daha büyük delik istendiğinde kullanılan yuvarlak tahta çubuklardır. Çok sık kullanılmaz. Ayrıca makas, cımbız ya da pul maşası, falçata, kesim tablası, hobi tutkalı, kürdan ve quilling tablası da çalışmayı kolaylaştıran diğer malzemelerdir.

Kâğıt Şeritleri

Quilling ana malzemesi kâğıttır. Kâğıt şeritlerini renkli 80 gr ya da 90 gr fotokopi kâğıtlarından değişik kalınlıklarda kendiniz de kesebilirsiniz. Ancak çok şerit gerekeceğinden ve bunların hepsinin aynı genişlikte olmaları gerektiğinden hazır şerit alınması kolaylık sağlar. Eski dergi sayfalarını da şeritler halinde keserek değerlendirebilir ve renkli, desenli şeritler elde edebilirsiniz. Genellikle şeritler 3 mm ya da 5 mm kalınlığındadır. Ancak özellikle üç boyutlu çalışmalarda 1 cm olan kalın şeritler de kullanılabilir. Kâğıt imha makineleri de quilling şeritleri hazırlamak için idealdir.

Quilling Metotları

Quilling yani sarmalama tekniğinde belli başlı metotlar vardır. Bunlar yardımı ile değişik süslemeler yapabiliriz. Sarmalama tekniği kendine özgü kalemi olduğu için bunu bulamayanlar normal kurşun kalem yardımı ile yapabilirler. Bu teknik aslında zor gibi görünse de çok kolay ve eğlenceli bir tekniktir. Kendine özgü kullanabileceğiniz kâğıt şeritler ile değişik tasarımlar yapabilirsiniz. Şimdi bu sarmalama işinin metotlarına bakalım. Belli başlı sarmalamalar yardımıyla diğer büyük şekilleri oluşturabileceğiz. Yani tümevarım yöntemini kullanıyoruz. Kullanacağımız metotlar, tamamıyla bunlar ile sınırlı olmamak kaydıyla başlıca kullanılan sarmalamalar bunlardır. Bunu yapmak için de biraz yapıştırıcı kullanarak kalemin etrafına sarmaya başlarız. Kendine özgü kalemi bulamasanız bile bir kurşun kalemin arkasında bulunan silgi bölümüne bir toplu iğne takarak aynısını oluşturabilirsiniz. İğnenin ucunu silgimize batırdığımız için toplu kısmı ile sarmaya başlamalıdır. Sıkılığı ile ilgili ilk başlarda sorunlar yaşayabilirsiniz ama sonra yavaş yavaş alışırsınız. Toplu iğneye kâğıt şeridimizi sarmaya başlıyoruz. Elimizle destekleyerek yavaş yavaş istediğimiz turlarda sararız. Daha sonra kaç tur döndüğümüzü aklımızda tutmamız gerek ki istediğimiz kadar saralım. Sarma işini bitirdikten sonra kâğıt şeridimizin sonunu, bulunduğu bölüme yapıştırıyoruz. Burada önemli olan yapıştırmadan önce nasıl bir şekil istiyorsak onu belirlemeli ve o şekli verdikten sonra yapıştırarak sabitlemeliyiz. Sabitleme işlemi sırasında kullanılan yapıştırıcı çok olmamalıdır. Sarmalama işi bittikten sonra da katlama işine geçilir.

Kaynak