Kurdele İşi

Kurdele İşinin Tanımı

Kurdeleye şekil verilerek; değişik malzemeler ve basit nakış iğne teknikleri ile süslenerek yapılan bir işleme tekniğidir. Kurdele nakışında uygulanan çok farklı teknikler vardır. Doğrudan kumaş üzerine uygulanabildiği gibi elde hazırlanıp sonra monte edilebilir. Bu teknikler: 

Kumaşa İşlenerek Yapılan Teknikler

1.Altın iğne, 2.Frenk düğümü, 3.Oyulgama gül, 4.İğne ardı gül, 5.Örümcek gül, 6.Papatya tekniği, 7.Peygamber çiçeği, 8.Zincir işi çiçek, 9.İşleyerek gül, 10.Lale, 11.Zambak, 12.Mimoza

Elde Hazırlanıp Monte Edilen Teknikler

1.Menekşe, 2.Bahar dalı, 3.Katlamalı gül, 4.Kedimerdiveni gül, 5.Karanfil, 6.İlmekli gül,

Organze Kumaşlarla Yapılan Çiçekler

1.Parçalı gül, 2.Verev beş yapraklı gül, 3.Yaprak tekniği,

Crayz Tekniği (Karışık Teknikler) Kırkyama, basit nakış iğneleri ve pul bocuk işlerinin kurdele nakışı ile birleştirilmesinden oluşan tekniktir.

Kurdele İşi Yapılırken Dikkat Edilecek Hususlar 

1.Desenin şeklini bozmamaya,

2.Ürüne uygun kumaş seçmeye,

3.Desene uygun iplik seçmeye,

4.Desene uygun işleme tekniği seçmeye,

5.Tekniğe uygun çalışmaya,

6.Ürüne ve işleme tekniğine uygun yardımcı iğne tekniği seçmeye,

7.Kurdelenin kırışmamasına,

8.Kurdelenin bozulup sıyrılmamasına,

9.Kurdelenin düğüm olmamasına,

10.Desene göre ipek veya organze kurdele seçmeye özen gösterilmelidir.

Kullanılan Araç ve Gereçler 

1.Kurdele (ipek kurdele, organze kurdele, saten kurdele, telli kurdele)

2.Pul, boncuk, payet vb. yardımcı malzemeler

3.Çelik veya tahta kasnak

4.Nakış makası

5.Kurdele nakışı iğnesi

6.İğneler (toplu iğne, etamin ve dikiş iğnesi)

7.Kalem (HB sert kalem)

8.Cetvel, mezura

9.İplikler (merserize iplikler ve muline)

10.Kumaş

11.Desen

12.Renk katalogları

13.Karbon kâğıdı (sarı ve beyaz)

14.Organze tül ve kumaşlar

Diğer Nakışlardan Ayrılan Özellikleri

Kurdele işi teknikleri, kolay ve basit olduğu için çabuk yapılabilmektedir. Kurdele işi uygulanırken diğer nakış tekniklerinden faydalanılmaktadır. Sarma, iğne ardı, makine dikişi, sap işi, pul boncuk, tohum işi gibi tamamlayıcı iğne teknikleri kullanılmaktadır. En önemli özelliği ise her türlü kumaşa ve ürüne uygulanabilir olmasıdır.

Kumaş ve İplik Özelliği

Sık veya seyrek dokunuşlu her türlü kumaş üzerine uygulanabilir. Kumaşların sık veya seyrek olmaları kullanılacak kurdele cinsini de belirler. Kumaş ve ipliklerin kalınlıkları ile renk uyumu, yapılan ürünün özelliğine, kullanılacak yere ve kişinin zevkine uygun seçilmelidir. Organze kumaşlar, ipek ve organze kurdeleler kullanılır.

Desen Özelliği

1.Doğaçlama desenler kullanılır.

2.Kurdele işi teknikleri desenleri kumaşların üzerine çizilerek yapılır.

3.Geniş yüzeyli olmayan hemen her desen üzerine uygulanabilir.

4.Desenlerinde çok ince detaylar yardımcı basit nakış iğneleri ile tamamlanır. 

5.Geniş alanlara uygulanan desenlerde çizgi kaygısı olmadan uygulama yapılır. 

6.Desen, kişinin yaratıcı gücüne bağlı olarak da değişiklik gösterir.

Renk Özelliği

Renkleri seçerken renk uyumuna, renk geçişlerindeki tonlamaya dikkat edilmelidir. Ayrıca kullanılacak kumaşın rengine uygun renkler ya da zıt olan renkler kullanılabilir

Desen İçin Faydalanılan Kaynaklar

Tabiattan (çiçek, yaprak, dal, tomurcuk), hayvan figürlerinden, desen mecmualarından, kumaş ve kâğıt üzerine basılmış desenlerden, kartlardan, meyve çizimlerinden, hayvan figürlerinden faydalanılır.

Uygulandığı Yerler

Kurdele işi pikelerde, yatak örtülerinde, çantalarda, dekoratif örtülerde, ev dekorasyonunda (abajur, pano, yastık, vb.), her tür kıyafetlerde (abiye kıyafetler, spor kıyafetler, çocuk giysilerinde, gecelik ve sabahlıklar), aksesuarlarda (şapka, fular, şal, terlik, çanta, broş, mendil, eldiven, kolye ve düğmeler) uygulanabilir.

Malzeme İhtiyacını Belirleme

Kullanılan Kumaşlar

Bitkisel Liflerden Üretilen Kumaşlar: Keten, terikoton, poplin, koton, saten, etamin, kadife (ipek kadife, koton kadife), havlu

Kimyasal Liflerden Üretilen Kumaşlar: Saten, tül, terilen, tafta, organze, şifon, moneray

Hayvansal Liflerden Üretilen Kumaşlar: İpek, yün tela, çuha, ipek saten, Ödemiş ipeği, organze, ipek jorjet, ipek şantuk, şifon

Kurdele İşinde Kullanılan Kurdeleler 

1.İpek kurdele

2.Organze kurdele

3.Saten kurdele

4.Telli kurdele

5.Karanfil kurdelesi

İpek kurdele; atkısı ve çözgüsü ipek olan kurdele türleri ince, yumuşak ve doğal görünümlü, her türlü kumaş ve desene uygulanabilir.

Organze kurdele; kimyasal maddelerden elde edilen naylon ve sentetik içerikli olan kurdeleler daha diri ve değişik kalınlıklarda şeffaf görünümlü kurdelelerdir.

Saten kurdele; pamuktan veya sentetik maddelerden elde edilen dokusu daha kalın olan kurdele cinsi olup mat görünümlü kalın kurdeledir.

Telli kurdele; dokunurken kenarlarına ince tel geçirilmiş şekillendirilebilen kurdele cinsidir. Çiçeklerin doğal görünümünü sağlayan kurdele cinsidir.

Karanfil kurdelesi; kenarları kalın, orta kısmı oldukça ince organze kurdele olarak dokunmuştur. Dokunduktan sonra özel olarak preslerde şekillendirilmiştir. Karanfil ve bazı çiçeklerin yapımında kullanılır.

Kurdele İşinde Kullanılan İplikler

Bitkisel liflerden elde edilen iplikler; dantel iplikleri, koton, muline, doğal rafya yumaklar

Kimyasal liflerden üretilen iplikler; floş, naylon iplikler, orlon, sentetik rafya, kordon ve şeritler

Hayvansal liflerden üretilen iplikler; yün, çamaşır ipeği, ibrişim, kordonet

Madensel liflerden üretilen iplikler; sırma, sim, ince şerit tel

Kurdele İşinde Kullanılan Yardımcı Malzemeler

Çeşitleri

Boncuk çeşitleri (yuvarlak, boru ve kesme), inci, pul, harç, straz taş, iplik, kurt, tırtıl, organze tüldür.

Özellikleri

Model özelliğine göre malzeme seçimi yapılır. Çiçek cinslerine göre ipek ya da organze kurdele kullanılabilir. Büyük ve üç boyutlu çiçeklerde organze kumaşlar ve tül tercih edilmelidir.

Kurdele İşinde Kullanılan İğneler

İğnelerin sağlam, fazla uzun olmayan ve büyük delikli olanları tercih edilmelidir. Piyasada değişik kalınlıklarda kurdele iğneleri bulunmaktadır. İğneler kumaş özelliğine ve kullanılacak malzemeye uygun olarak seçilmelidir.

Kumaşı işlemeye hazırlama

Ölçü Oran

Kemer, cüzdan, çanta, ayakkabı, gözlük kabı gibi günlük yaşamda kullanılan aksesuarlar, gelinlik, bebek elbiseleri, abiye giysiler yapılabilmektedir. Kutu süsleme, ayna, albüm kapağı, kapı, duvar süsü, abajur, masa, sehpa ve yatak örtülerine kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir. Kurdele işi ile süslenecek olan ürün, kullanılacak yere kişinin zevkine ve ihtiyaca göre belirlenir. Yapılan ürünler için standart bir ölçü vermek mümkün değildir. Ürünlerin tasarımları ve kullanım yerleri göz önüne alındığında ölçülendirmede farklılıklar ortaya çıkarmaktadır. Ölçüler ürün özelliklerine göre belirlenmelidir.

Kurdele İşi Tekniğinde Kullanılan Desen Geçirme Teknikleri

Desenin düzgün çizilmesi işlemenin daha kaliteli olmasını sağlar. Kumaşın cinsi, işleme türü göz önüne alınarak desen geçirme tekniği uygulanır. Bazı durumlarda desen çizilmeden de kurdele nakışı ile işleme yapılabilir.

Çizerek Desen Geçirme

Düz yüzeyli, açık renk bütün kumaşlar üzerinde uygulanan bir tekniktir

Karbon Kâğıdı ile Desen Geçirme

Karbon kâğıdı ile deseni kumaşa geçirme tekniği; renkli veya beyaz, düzgün dokunuşlu, düz yüzeyli kumaşlar üzerinde uygulanan bir tekniktir. Koyu renk kumaşlara açık renk karbon kâğıdı; açık renk kumaşlarda ise koyu renk karbon kâğıdı kullanılmaktadır.

Teyelleyerek Desen Geçirme

Çizilemeyecek kadar kalın ve tüylü kumaşlarda (kadife, süet, havlu vb.) uygulanan bir tekniktir. Desen parşömen kâğıdına veya jelatin kâğıt üzerine çizilir. Desen çizgileri üzerinden teyellenerek desen kumaşa geçirilir. Fazlalık olan desen kâğıdı yırtılarak temizlenir.

Deseni Kumaşa Geçirmede Kullanılan Araç ve Gereçler 

1.Parşömen kâğıdı

2.Desen

3.Desen çizilecek kumaş

4.Toplu iğne

5.Beyaz karton

6.Cetvel

7.Karbon kâğıdı

Kumaşı Germenin Önemi

Tekniğe ve kumaşa uygun germe tekniği işleme kolaylığı ve netliği açısından önemli bir unsurdur Bu teknikte çok kalın kumaşlarda veya değişik zeminlerde kasnak ile germe işlemi yapılmayabilir. Bu gibi durumlarda kullanacağınız iğne teknikleri ve kumaşın kalınlığına göre gergef ile germe veya germeden uygulama yapılmalıdır.

Kumaşı Kasnak ile Germede Kullanılan Araç ve Gereçler 

1.Kasnak

2.İşlenecek kumaş

Kurdele işi teknikleri

Kurdele işi teknikleri farklı işleme gruplarında toplanabilir. Kumaşa işlenerek yapılanlar, elde hazırlanıp monte edilenler, organze kumaşlarla yapılanlar ve tüm tekniklerin karıştırılması ile ortaya çıkan crazy tekniği olarak sınıflandırılabilir.

Kumaşa İşlenerek Yapılan Teknikleri

İpek veya organze kurdele ile kumaş üzerine işlenen tekniklerdir. 

1.Altın iğne tekniği (yaprak): 1.Düz yaprak, 2.Eğik yaprak, 3.Çanak yaprak

2.Frenk düğümü

3.Oyulgama gül

4.İğne ardı gül

5.Örümcek gül

6.Papatya tekniği

7.İlmik yapraklı papatya

8.Zincir işi çiçek (lazy daisy)

9.Gonca gül

10.Lale

11.Zambak

12.Mimoza

Elde Hazırlanıp Monte Edilen Teknikler

Bu tür çiçekler elde kumaşa bağımlı kalmadan çalışılır. İstenilen büyüklükte ve renkte değişik kumaş ve kurdelelerle hazırlanabilir. Dekoratif amaçlı ve kıyafet süslemelerinde sıkça tercih edilen tekniklerdendir. Kumaşın üzerine dikilebildiği gibi silikonla da yapıştırılabilir. Silikon ile yapıştırma en az elle dikmek kadar sağlam olur. Dikimi uzun sürecek ve büyük boyutlu çiçeklerin yapıştırılması her zaman daha sağlıklıdır. Zamandan tasarruf sağlar. Ancak yapılacak işe kesin karar verip sonra yapıştırma işlemine geçilmelidir. Sökmek imkânsız olabilir. Kumaş ve çiçekte yırtılma, kopma gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

Elde hazırlanıp monte edilen teknikler

1.Menekşe

2.Bahar dalı

3.Katlamalı gül

4.Kedimerdiveni gül

5.Karanfil

6.İlmekli gül

Organze Kumaşlarla Yapılan Teknikler 

1.Parçalı gül

2.Verev beş yapraklı gül

3.Kurdele ile yaprak

4.Manolya

5.Üçgen yaprak

6.Telli kurdele ile yaprak

Crazy Tekniği (Çılgın, Karışık)

Kırkyama, basit nakış iğneleri ve pul bocuk işlerinin kurdele nakışı ile birleştirilmesinden oluşan tekniğe “crayz tekniği” denir. Karmaşık desenli kendine özgü bir tarzı olan hemen her tür basit nakış iğnesi, kumaş ve süslemenin kullanılabildiği bir süsleme şeklidir. Her türde dantel artığı, düğme, kumaş, zincir metal aparatlar kullanılır. Amaç tüm artık malzemeyi değerlendirmek ve yeni ürünler elde etmektir. Crazy tekniğinin belirli bir kuralı yoktur, karmaşıklıktan doğan bir zarafeti ve kendine has havası vardır. Crazy tekniği ile koltuk şalı, kutu kapakları, yelek ve giyim aksesuarları hazırlanabilir. İhtiyaca göre kullanım alanı değişkenlik göstermektedir.

Yardımcı iğne teknikleri

Kurdele nakışında deseni tamamlamak üzere kullanılan basit nakış iğnelerinden yararlanılır. Düğümlü, düz iğnelerle birlikte; ürünü süslemek üzere pul ve boncuk dikiminden de faydalanılır.

Çeşitleri; 

1.Sap işi

2.Makine dikişi

3.Pul ve boncuk dikişi

4.Tohum işi

5.Zincir iğnesi

Kullanılan Araç ve Gereçler

1.Kasnak

2.İşleme kumaşı

3.İplikler

4.Nakış makası

5.Dikiş iğnesi

6.Toplu iğne

Kaynak

http://www.megep.meb.gov.tr